Sự tạo ATP ở mức độ cơ chất
Tế bào có 2 cơ chế tạo ATP hoàn toàn khác nhau. Như trên đã trình bày: ở ty thể lực chuyển proton qua màng tạo năng lượng cho sự tổng hợp ATP từ ADP + Pi. Ở tế bào còn một cơ chế tạo ATP khác gọi là sự phosphoryl hóa ở mức cơ chất, xảy ra ở bào tương mà không có liên quan tới màng ty thể và gradient H+. Có 2 quá trình phosphoryl hóa ở mức cơ chất trong quá trình đường phân.
1-3 diphosphoglycerat + ADP ► 3 phospho glycerat + ATP
Phosphoenol pyruvat + ADP ► Pyruvat + ATP
Sự PHOSPHORYL – OXY HÓA
Sự giải phóng năng lượng trong quá trình vận chuyển e- (oxy hóa) ở chuỗi vận chuyển e- được tích trữ dưới dạng ATP từ ADP và Pi nhờ quá trình gọi là phosphoryl hóa.
Sự phosphoryl hóa
- Sự phosphoryl hóa là sự gắn một gốc H3P04 vào một phân tử chất hữu cơ.
RH +———— H0-P03H2 ► R-P03H2 + H20
Chất hữu cơ A.phosphoric Hợp chất phosphat hữu cơ
- Phản ứng phosphoryl hóa là phản ứng tổng hợp nên cần năng lượng và enzym phosphorỵl kinase.
- Phản ứng ngược lại là phản ứng khử phosphoryl.
R- P03H2 + H20 ► RH + H3P04
Trong quá trình này năng lượng được giải phóng đúng bằng số năng lượng đã dùng để tạo liên kết phosphat.
Phosphoryl hóa là một trong những phản ứng quan trọng bậc nhất trong chuyển hóa chất. Nó đóng vai trờ chủ yếu trong việc tích trữ và vận chuyển năng lượng, hoạt hóa các chất.
Các loại liên kết phosphat
Căn cứ vào năng lượng tự do được giải phóng từ phản ứng thuỷ phân cắt đứt liên kết phosphat, các liên kết phosphat được chia làm 2 loại: liên kết phosphat nghèo năng lượng và liên kết phosphat giàu năng lượng.
Liên kết phosphat nghèo năng lượng
- Khi thuỷ phân liên kết này chỉ có từ COOH
1000 -5000 calo được giải phóng, ký hiệu R- p.
VD. Liên kết phosphat estephosphat. CH2O —PO3H2
- Gốc – P03H2 được ký hiệu
Liên kết phosphat giàu năng lương
Khi thủy phân liên kết phosphat giàu năng lượng thì có > 7000 calo được giải phóng
Ký hiệu là R ~(p). Một số liên kết phosphat giàu năng lượng là:
+ Acylphosphat: tạo thành do H3P04 kết hợp với gốc acid của chất hữu cơ.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
sinh học 11
2 nhận xét:
thanks ]
cảm ơn AD, bài viết rất hữu ích
Đăng nhận xét